Nếu bạn cho rằng chỉ cần thật chú tâm vào giai đoạn xây dựng ban dầu sao cho có một ngôi nhà thật tốt, thật bền vững, kiên cố còn sau đó không phải quan tâm gì đến chuyện nhà cửa nữa thì bạn nhầm.

Để có một ngôi nhà mới đẹp sau nhiều năm sử dụng, yêu cầu trước hết là bạn phải thường xuyên hoặc định kỳ xem xét từng góc cạnh, ngóc ngách trong ngôi nhà của bạn, tránh những sự cố lâu ngày tích tụ thành khó chữa. Lấy ví dụ điển hình thường gặp như chuyện thấm dột chẳng hạn.
Hạn chế thấm dột:

Nếu như tường nhà bị thấm sau khi một trận mưa rào, bạn cần xem xét kỹ vết thấm bắt đầu từ đâu. Nhiều khi cả mảng tường lớn bị ngấm nước, nhưng nguyên nhân lại chỉ bắt đầu từ một vết nứt nhỏ ở trên cao. Những vết ố dưới chân tường chưa chắc đã do nước ngấm từ nền nhà lên. Nguyên nhân có thể do giữa nhà bạn và nhà bên có một khoảng cách nhỏ, khi nước mưa tạt vào chảy ri rỉ dọc theo mạch giữa gạch xây đọng lại ở chân tường. Thường gặp là trường hợp xây nhà sau chỉ trát được tường phía bên mình, còn bên giáp nhà hàng xóm đành chịu và nước sẽ dễ dàng ngấm vào bức tường này. Sau khi xác định rõ nguyên nhân và vị trí, bạn mới thực hiện theo các phương án cụ thể. Đối với trường hợp này, bạn cần làm mũ che đỉnh tường cẩn thận, không để nước mưa tạt vào khe gây ngấm. Nếu nhà bạn bị dột qua mái tôn, bạn hãy xem xét kỹ các lỗ thủng. Bạn hãy lau sạch vùng xung quanh lỗ thủng rồi dùng keo silicon gắn lại. Nếu không có, dùng tấm bọt biển nhúng vào một chút xăng cho mềm ra rồi nhét vào lỗ thủng. Đây là cách chữa rẻ tiền nhưng cũng khá hiệu quả. Lỗ thủng nhỏ có thể gắn lại với một chút sơn đặc. Phần mái bê tông lát gạch bị dột là khó tìm ra nguyên nhân hơn cả. Trát xi măng thì mất thẩm mỹ vì bạn còn muốn dùng sân thượng làm nơi vui chơi, bạn lấy nhựa đường nấu chảy rót vào các khe mạch. Trước đó, phải dùng vật sắc cạnh cạo đi lớp xi măng miết giữa các viên gạch và làm vệ sinh thật kỹ. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp tạm thời. Lâu ngày, nhựa đường co ngót vẫn tạo ra kẽ hở ngấm nước. Bạn phải tìm đến những biện pháp triệt để hơn. Vá lại những vết nứt, hãy xem xét vị trí và hình thức của vết nứt. Nếu là vết nứt chỉ có ở lớp vữa trát, không ăn sâu vào gạch, không có quy luật thì chưa chắc đã do nhà bị lún, bạn chỉ cần đục bỏ lớp vữa để trát lại. Nếu vữa tường bị rộp từng mảng, bạn không được trát lại luôn mà phải đập rộng các mảng xung quanh, để đề phòng tiếp tục nứt vỡ. Nhưng nếu vết nứt tường đã ăn vào gạch hoặc ở mép tiếp giáp giữa tường và cột bê tông, cần dùng râu thép móc vào làm mối liên kết giữa các viên gạch bị nứt bằng cách kẻ các đường vạch thẳng góc với phương nứt. Bạn ghi lại ngày tháng và theo dõi qua một thời gian, đường vạch có còn thẳng hàng hay đã bị dịch chuyển. Mức độ dịch chuyển trong thời gian ngắn cho thấy vết nứt tiếp tục lan rộng, cần tìm hiểu nguyên nhân để xử lý đúng bệnh. Sau khi trát và bả lại, cần sơn toàn bộ bức tường cho đều màu, tránh sơn một khu vực rất khó đều màu, làm bức tường như bị cảm giác vá víu.
Đâu phải là chuyện nhỏ:

Rất nhiều nhà gặp sự cố, phải sửa chữa thường không lường trước được công việc. Nhiều khi bắt tay vào sửa tưởng nhanh chóng, đơn giản ai ngờ “cải sảy nảy cái ung” càng lao vào càng thấy phức tạp, càng “rối như canh hẹ”. Một vết nứt vỡ nhỏ, mới đầu chỉ định trát qua loa, nhưng rồi phải làm lại cả bức tường, thậm chí làm lại cả móng, để khắc phục sự lún nứt từ gốc. Thế là đại sự quá rồi. Biết thế nhưng chẳng có cách nào khác, vì nếu không làm vậy mà chỉ trát vá sơ sơ bên ngoài, không chừng vài ba tháng sau lại phải cải tạo. Những công việc nhỏ như quét sơn, chống dột, chống thấm, cho đến khi ngăn chia phòng, phá bỏ tường, chuyển cầu thang, sửa lại khu vệ sinh, rồi lớn như nâng thêm tầng, phá bỏ và mở rộng một phần nhà, đều có thể dẫn đến những chuyện khó lường. Do đó không nên coi thường bất cứ một việc gì. Cần cân nhắc kỹ với sự góp ý của các chuyên gia, hình dung ra một số sự cố có thể xảy ra và những trường hợp phát sinh cần giải quyết. Việc sửa chữa nhà là quan trọng, đừng mời những tốp thợ tay ngang lại không có trình độ, không có kinh nghiệm mà lại sai vào cái dại “của rẻ của ôi”.
Bạn cần chú ý là đơn giá sửa chữa cao hơn đơn giá xây mới đến vài chục phần trăm, là điều rất bình thường. Cùng một diện tích đó, cùng một số tiền đó, nếu bạn xây nhà mới có khi còn được một khối lượng công việc nhiều hơn. Khi xây mới, nhiều thứ bạn đã chủ động được như lượng nguyên vật liệu cần dùng, giá cả thi công, còn khi sửa chữa, bạn chỉ có thể dự tính được tương đối.
Sửa nhà tốn kém hơn xây mới:
Ngôi nhà khi là một vật thể thống nhất, cái nọ giằng cái kia “dựa vào nhau mà sống”. Bây giờ bạn phá vỡ một phần cấu trúc, bạn phải trả lại cho nó một điểm tựa khác, để nó khỏi lệch lạc, xô đổ, thế là lại phát sinh việc rồi. Do đó, bạn nên điền thêm vào dự toán tài chính của bạn, sau khi dự toán chặt chẽ, sít sao con số “dự phòng phí” ít nhất là 10%.

Để việc sửa chữa nhà được thuận lợi, bạn có thể mua các bao hỗn hợp vữa xây trát được pha chế sẵn theo tỷ lệ chuẩn: xi măng chất lượng đảm bảo và cát đúng cỡ hạt đã qua sàng lọc, tẩy sửa, sấy khô và trộn thêm phụ gia, đúng mác 50,75 và 100. Sản phẩm đóng trong bao 2,5, 10, 20 và 50 kg có thời gian sử dụng lâu dài (trên 1 năm). Chỉ cần trộn với nước sạch là bạn đã có lượng vữa chất lượng chuẩn, tiện lợi cho công việc xây trát ít, mặt bằng chật hẹp, tiết kiệm nhân công ở khâu sàng lọc cát, pha trộn vữa. Vách tường hoàn toàn tránh được hiện tượng nứt và các vết lồi lõm, loang lổ do các tạp chất trong cát thông thường gây ra. Một điểm quan trọng bạn cần lưu ý để giữ gìn vệ sinh môi trường cho gia đình bạn và những người xung quanh. Khi sửa chữa, phá dỡ những phần tường, bê tông, bạn cần che chắn xung quanh khu vực phá dỡ thật tốt và tưới nước vào để giảm bụi. Khi vận chuyển vật liệu phế thải từ trên cao, bạn không được để thợ đổ tự do xuống mặt đất mà cần đựng trong các dụng cụ, vận chuyển dần xuống. Nếu khối lượng phế thải nhiều, bạn hãy sử dụng ván cốp pha đóng thành từng hộp kín bốn mặt nối từ vị trí đổ phế thải xuống mặt đất. Từ trên tầng cao, trút phế thải vào hộp, bạn vừa đẩy nhanh được tiến độ thực hiện, vừa không bị hàng xóm eo xèo.
Lập kế hoạch dự trù:

Bàn kế hoạch dự trù để tính toàn phần nhà sẽ sửa, giá công thợ ở những khối lượng có thể tính được ngay trên bản vẽ, bóc tách khối lượng vật tư sẽ sử dụng. Đối với những việc đụng đến bộ “xương sườn” của ngôi nhà. Bạn nên tham khảo thật kỹ ý kiến của các chuyên gia về kết cấu. Có thể mời một vài người tham gia cho chắc ăn, vì có nhiều chuyện sửa chữa cần kinh nghiệm không phải ý kiến đã thống nhất ngay được. Bạn không nên nghe lời “dụ dỗ” của những kẻ tay ngang, “đánh” vào tâm lý ham rẻ của bạn để rồi đưa ra những phương án không giải quyết được tận gốc vấn đề.
Khi lựa chọn đội ngũ thi công, bạn nên chọn đội nào có thể làm được nhiều công đoạn. Công việc sửa chữa phức tạp, mặt bằng thi công lại chật hẹp, khó thao tác, nếu bạn gọi nhiều đội thợ thuộc các hạng mục công việc khác nhau, chỉ nguyên việc bố trí để các đội không dẫm chân lên nhau, không đổ lối cho nhau đã là một việc “quá sức tưởng tượng rồi”. Cũng đừng vì nghĩ việc nhỏ nên không thảo luận ký và thực hiện việc lập hợp đồng. Một văn bản giấy trắng mực đen giúp bạn tránh được những mệt mỏi về sau. Nội dung hợp đồng cũng giống như quá trình bạn đã làm quen khi xây nhà.
Sửa nhà ít ai tìm đến người giám sát. Nếu không phải là “đại tu”. Do đó, bạn cần nắm chắc vững hơn các kiến thức về xây dựng đề phòng bị làm ẩu, kém chất lượng. Nhiều người, sau khi xây, sửa nhà vài lần đã trở thành chuyên gia giám sát, nói vanh vách các cách kiểm tra độ phẳng của bức tường, độ dốc thoát nước mái, rồi thời gian bảo dưỡng bê tông theo thời tiết khác nhau.
Cuối cùng thì một điều bạn nên lưu ý là công việc sửa chữa nhà, khó tránh khỏi sự tốn kém phát sinh, mệt mỏi và mất thời gian. Dù sao cũng khó ngăn cản bạn ý định sửa nhà, khi người ta tổng kết rằng: việc xây nhà có thể một lần, nhưng còn sửa chữa nhà, lại là chuyện cả đời bạn ạ!
(Theo Báo Xây Dựng)